Naar overzicht
Geachte heer Harbers, mevrouw Van der Wal en mevrouw Heijnen,
Op 17 mei 2022 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen die vaststelt dat de ontpoldering van de Hedwigepolder op korte termijn van start dient te gaan, maar die tevens de regering verzoekt om het afgraven van de zeedijk van de Hedwigepolder pas te starten nadat de resultaten van de lopende onderzoeken naar PFAS bekend zijn.* De natuurorganisaties, verenigd in de Coalitie Delta Natuurlijk, vinden verder uitstel van de ontpoldering niet acceptabel, ondanks de terechte zorgen die er ook zijn met betrekking tot de PFAS-vervuiling van de Westerschelde. Wij roepen u op om vaart te maken met het afgraven van de Hedwigedijk en benadrukken tegelijkertijd de noodzaak om de PFAS-problematiek versneld bij de bron aan te pakken: alleen zo worden eventuele negatieve effecten van PFAS op de gehele Westerscheldenatuur en de volksgezondheid immers écht aangepakt.
Terugdringen PFAS-lozingen
De hoge concentraties PFAS in het Natura 2000-gebied Westerschelde & Saeftinghe zijn zorgwekkend. Ondanks dat er nu veel focus ligt op 3M is bekend dat er minimaal 30 bedrijven en rioolwaterzuiveringsinstallaties zijn die PFAS lozen op de Westerschelde, zowel in Vlaanderen als in Nederland. Wij pleiten voor een snelle inventarisatie naar alle mogelijke bronnen van PFAS aan Nederlandse én Vlaamse zijde met een uitgebreid meetprogramma om de bronnen en de verspreiding van PFAS in de Westerschelde inzichtelijk te krijgen. Om verdere vervuiling te voorkomen, moet er zo snel mogelijk gestopt worden met het lozen van PFAS. Door de decennialange lozingen en accumulatie is de concentratie PFAS in de Westerschelde inmiddels zodanig hoog dat het in onze ogen niet mogelijk noch wenselijk is om nog langer PFAS te lozen, ook niet in kleinere hoeveelheden.
Ontpoldering voor natuurherstel
De PFAS-problematiek is echter een ander vraagstuk dan die van ontpoldering en natuurontwikkeling in de Westerschelde. Ontpoldering is een noodzakelijke ingreep voor systeemherstel van de Westerschelde en de urgentie stijgt met de dag.. Het voor Europa unieke meergeulenstelsel staat onder druk en de bijbehorende waardevolle natuurwaarden verdwijnen nog steeds in rap tempo. Ook worden de Natura 2000- en KRW-doelen niet behaald. Dit is bekend bij het Rijk: zo heeft de Westerschelde in 2005 zelfs de status ‘sense of urgency’ toegekend gekregen. Dit betekent concreet dat er binnen 10 jaar mogelijk een onherstelbare situatie ontstaat als er geen effectieve maatregelen worden genomen voor natuurherstel. Wij zijn blij met de erkenning van de noodzaak tot het uitvoeren van systeemherstelmaatregelen.** Echter, inmiddels is er al 17 jaar verstreken en wordt één van de belangrijkste maatregelen, de ontpoldering van de Hertogin Hedwigepolder, nu dus mogelijk wederom vertraagd.
De uitvoering van natuurherstelmaatregelen in de Westerschelde mag volgens onze organisaties door de PFAS-problematiek niet worden vertraagd. Wij pleiten voor het aanhouden van de oorspronkelijke planning van de realisatie van dit project in het kader van het systeemherstel van de Westerschelde. Om de verdere achteruitgang van de Westerschelde te stoppen, is langer uitstel onaanvaardbaar. Wij onderstrepen hierbij wel het belang om op een zo kort mogelijke termijn de PFAS-lozingen vanuit Nederland en Vlaanderen te stoppen. Alleen dan kan de vervuiling niet verder toenemen en hiermee een potentiële drukfactor vormen voor de kwaliteit van de bestaande en nieuwe estuariëne natuur.
Vervolg
Als organisaties die actief zijn in en rond de Westerschelde gaan wij graag met u in gesprek over de PFAS-problematiek in relatie tot de natuuropgave in de Westerschelde om gezamenlijk te zoeken naar de wijze waarop dit bijzondere gebied weer snel een mooie, schone én gezonde toekomst krijgt. Daarvoor moeten lozingen van PFAS stoppen én moet nu worden doorgepakt met het natuurherstel. Wij horen graag van u.
Met vriendelijke groet,
Vogelbescherming Nederland
Het Zeeuwse Landschap
Zeeuwse Milieufederatie
Zuid-Hollands Landschap
Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland
De Natuur en Milieufederaties
Natuurmonumenten
Wereld Natuur Fonds
* Nader gewijzigde motie van de leden Beckerman en Hagen over het afgraven van de zeedijk van de Hedwigepolder pas inzetten nadat de resultaten van de lopende onderzoeken naar PFAS bekend zijn (t.v.v. 30175-411).
** Antwoord op vragen van de leden Bromet en Bouchallikht over PFAS in de Westerschelde (2022D10493).
